Najczęstsze wady postawy u dzieci i młodzieży – jak je rozpoznać i leczyć?

Wady postawy są coraz częstszym problemem u dzieci i młodzieży, szczególnie w dobie wszechobecnych technologii i siedzącego trybu życia. Odpowiednio wcześnie zdiagnozowane, można je skutecznie leczyć i zapobiegać ich pogłębianiu się. W tym artykule omówimy najczęstsze wady postawy, ich objawy oraz skuteczne metody terapii. Podpowiemy również, jak rodzice mogą monitorować postawę swoich dzieci.

Najczęstsze wady postawy

1. Skolioza

Skolioza to boczne skrzywienie kręgosłupa, które może prowadzić do deformacji ciała, a w zaawansowanych przypadkach do problemów z oddychaniem i bólem pleców. Może mieć różne przyczyny, w tym genetyczne, ale często rozwija się w wyniku niewłaściwej postawy lub asymetrycznego obciążenia ciała, np. noszenia plecaka na jednym ramieniu.

Objawy:

  • Asymetria ramion, bioder lub łopatek.
  • Widoczne boczne zakrzywienie kręgosłupa podczas pochylania się.
  • Problemy z utrzymaniem równowagi.

Leczenie:

  • Ćwiczenia korekcyjne, które wzmacniają mięśnie odpowiedzialne za stabilizację kręgosłupa.
  • Noszenie ortez (gorsetów ortopedycznych) w przypadku bardziej zaawansowanych przypadków.
  • Regularne kontrole u ortopedy i fizjoterapeuty.

2. Kifoza

Kifoza to nadmierne wygięcie kręgosłupa w odcinku piersiowym, co prowadzi do garbienia się. Kifoza u dzieci najczęściej wynika z niewłaściwej postawy, ale może być także skutkiem chorób wrodzonych, takich jak choroba Scheuermanna.

Objawy:

  • Wyraźne zaokrąglenie pleców, zwane „garbem”.
  • Pochylona głowa do przodu.
  • Ból pleców, szczególnie w odcinku piersiowym.

Leczenie:

  • Ćwiczenia poprawiające postawę, wzmacniające mięśnie grzbietu i brzucha.
  • Terapia manualna prowadzona przez fizjoterapeutę.
  • W przypadku zaawansowanej kifozie może być konieczne noszenie gorsetu ortopedycznego.

3. Lordoza

Lordoza to nadmierne wygięcie kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, które prowadzi do przesadnego wysunięcia brzucha do przodu i zwiększonego napięcia w dolnej części pleców. Może być wynikiem nadwagi, słabych mięśni brzucha i pleców lub nieprawidłowej postawy.

Objawy:

  • Przesadne wysunięcie bioder do przodu.
  • Zwiększony ból w dolnej części pleców.
  • Trudności z utrzymaniem wyprostowanej postawy przez dłuższy czas.

Leczenie:

  • Ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha i pleców oraz rozciągające przykurczone mięśnie.
  • Regularne ćwiczenia stabilizujące kręgosłup i poprawiające elastyczność.
  • Utrzymanie prawidłowej wagi i odpowiednia dieta.

Jak rozpoznać wady postawy u dziecka?

Wady postawy mogą rozwijać się stopniowo, dlatego ważne jest, aby rodzice byli czujni i regularnie obserwowali postawę swoich dzieci. Oto kilka sygnałów, na które warto zwrócić uwagę:

  • Asymetria w ciele – różnica w wysokości ramion, bioder lub łopatek.
  • Szybkie zmęczenie – dziecko szybko się męczy podczas stania lub chodzenia.
  • Trudności z utrzymaniem równowagi – dziecko ma problemy z równowagą lub często się potyka.
  • Garbi się – dziecko często siedzi lub stoi z zaokrąglonymi plecami.

Warto zwrócić uwagę na sposób, w jaki dziecko nosi plecak, siedzi przy biurku czy korzysta z komputera. Regularne badania profilaktyczne u lekarza lub fizjoterapeuty mogą pomóc w wczesnym wykryciu wad postawy.

Metody terapii wad postawy

1. Ćwiczenia korekcyjne

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na korekcję wad postawy są specjalne ćwiczenia. Są one skierowane na wzmacnianie mięśni grzbietu, brzucha i miednicy, a także poprawę elastyczności i równowagi. Oto kilka przykładów ćwiczeń, które mogą pomóc:

  • Mostek – wzmacnia mięśnie brzucha i pleców.
  • Przysiady z piłką – pomaga w utrzymaniu prawidłowej postawy i równowagi.
  • Ćwiczenia na piłce gimnastycznej – poprawiają stabilizację mięśni głębokich.

Ważne jest, aby ćwiczenia były dobrane przez specjalistę i wykonywane regularnie.

2. Noszenie ortez

W przypadkach, gdy ćwiczenia korekcyjne nie przynoszą wystarczających efektów, lekarz ortopeda może zalecić noszenie ortez, takich jak gorsety ortopedyczne. Mają one za zadanie wspierać kręgosłup w utrzymaniu prawidłowej postawy, szczególnie w przypadku skoliozy lub zaawansowanej kifozy. Ortezy są najczęściej stosowane u dzieci w okresie intensywnego wzrostu, aby zapobiec dalszemu pogłębianiu się wad postawy.

3. Regularne kontrole lekarskie

Nawet jeśli wada postawy jest niewielka, regularne kontrole u ortopedy lub fizjoterapeuty są kluczowe dla monitorowania postępów terapii. Specjalista może dostosować program ćwiczeń lub zalecić inne formy leczenia, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Wskazówki dla rodziców – jak monitorować postawę dziecka?

Rodzice odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu i leczeniu wad postawy. Oto kilka wskazówek, jak dbać o prawidłową postawę dziecka:

  • Zachęcaj do aktywności fizycznej – regularne ćwiczenia, takie jak pływanie, gimnastyka czy jazda na rowerze, wzmacniają mięśnie i poprawiają postawę.
  • Zwracaj uwagę na ergonomię – zapewnij dziecku ergonomiczne miejsce do nauki i zabawy, z odpowiednio dopasowanym biurkiem, krzesłem i monitorem.
  • Kontroluj wagę plecaka – plecak dziecka nie powinien ważyć więcej niż 10-15% jego masy ciała. Upewnij się, że dziecko nosi plecak na obu ramionach.
  • Bądź przykładem – dzieci często naśladują dorosłych, dlatego ważne jest, aby rodzice sami dbali o prawidłową postawę.

Zobacz ofertę rehabilitacji https://www.kriosonik.pl/zabiegi/terapia-wad-postawy-warszawa/

Wczesne rozpoznanie wad postawy u dzieci i młodzieży pozwala na szybkie podjęcie odpowiednich kroków w celu korekcji i zapobiegania ich pogłębianiu. Regularne ćwiczenia korekcyjne, noszenie ortez i monitorowanie postawy przez rodziców oraz specjalistów mogą znacząco wpłynąć na poprawę postawy dziecka. Warto inwestować czas i uwagę w profilaktykę, ponieważ prawidłowa postawa to podstawa zdrowego kręgosłupa na całe życie.